Tereska: a jednak…

Dziś nieco inaczej. Zdjęcie: David Seymour / Magnum Photos.

I nie wiem, czy to potrzebne, może za łatwe? Jest bardzo znane zdjęcie Davida Seymoura, Davida Szymina właściwie. Z Polski (1948), podpisane „Tereska”. Na nim dziewczynka, z domu dla dzieci szczególnie doświadczonych wojną – ta dorastała w obozie. Ma narysować dom, na tablicy, kredą. Już narysowała – to splątanie koła, szybko rysowane. Emocja, chaos, nic.
Plus groza.
Nikt jednak nie wie, gdzie jest Tereska, nawet fundacja, nazwana od jej imienia. A i jednak mało kto pyta.

„Państwo Nikt…” str. 118

A jednak ktoś zapytał. Aneta Wawrzyńczak „Tereska. Rozwiązujemy zagadkę słynnego zdjęcia”

…

Budynek legł w gruzach, pogrzebał babcię i kilkoro tych, którzy się o te pół minuty spóźnili. Ofiar było więcej.
– Teściowa opowiadała, że podczas bombardowania odłamek ranił Niunię w głowę – mówi Krystyna. Marek dodaje: – Od tego czasu miała uszkodzony ośrodkowy układ nerwowy, lewą półkulę mózgową, stąd niedowład prawej ręki i prawej nogi. I stąd psychiczne problemy.
Co dokładnie Tereska widziała, tego się już nie dowiemy, żaden z naocznych świadków z rodziny Adwentowskich nie żyje. Zachowały się natomiast zeznania ocalonych z rzezi Woli, zebrane w publikacji „Zbrodnia niemiecka w Warszawie 1944 r.”, wydanej w 1946 r. w Poznaniu.

Aneta Wawrzyńczak (www.rp.pl, 2017)

…
LINKI (niektóre)
• „Picturing Misery: David Seymour’s ‘Children of Europe,’ 1948”; www.time.com
• Best Answer: „Does anybody know whatever happened to Tereska? Sadly it is not known what became of her?” (2012)
• jeden z wielu blogów w sieci, opisujących to zdjęcie:

Magnum has two slightly different portraits of Tereska, taken at slightly different moments while she was drawing on the blackboard.
Philippe Theophanidis „Teresa Draws Her Home”
(www.aphelis.net, 2013)

• Fundacja: www.tereska.de
• i (2017) Carole Naggar „Unraveling a 70-Year-Old Photographic Mystery”

Initiated by Gregor Siebenkotten, director of the Tereska Foundation, a thorough research on Tereska has just been carried by Patryk Grażewicz, a Polish researcher, and Aneta Wawrzyńczak, a human-rights journalist. Matthew Murphy, an editor at Magnum Photos’s New York office and myself assisted them from this end with information on Chim’s life history and archive.
(…)
Thanks to an architectural historian from the non-for profit group Warszawska Identyfikacja, the buildings were identified.

…
Uaktualnienie (VI 2017):
• na stronie Okno na Warszawę zobaczmy kilka dotąd niepublikowanych zdjęć ul. Towarowej (dom Tereski) i bliskiej Woli, ze zbiorów Antoniny Zbyszewskiej-Mildner; stan po Powstaniu.